به گزارش موکب اربعین حسینی :
با نزدیک شدن به ماه صفر، رفته رفته، ساز و کار اجتماع عظیم اربعین در مسیر فراهم آمدن است و مسئولان و مردم هر کدام به فراخور اقداماتی که نیاز است، در تدارک مقدمات و ملزومات این سفر هستند.
در همین راستا از چند روز گذشته فرایند صدور ویزای زائرین اربعین حسینی آغاز شد و در حال حاضر صدور ویزا برای شرکت در راهپیمایی اربعین در سفارت عراق در تهران، کنسولگری این کشور در کرمانشاه و همچنین شهرهای مشهد و اهواز آغاز شده است و قرار است دفاتر صدور ویزا در ۱۲ منطقه دیگر در کشور آغاز به فعالیت کنند و در مجموع در ۱۶ نقطه کشور ویزای شرکت در راهپیمایی اربعین حسینی صادر شود.
در همین ارتباط در روزهای اخیر خبرهای مبنی بر صدور ویزا خارج از سامانه سماح و بدون ثبت در آن و یا با قیمتی کمتر از قیمت مصوب چهل دلاری منتشر شد. فارغ از اینکه این خبرها تا چه حد صحت داشته باشد خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی حج در کربلای معلی به بررسی مخاطرات و چالش های احتمالی این اقدام پرداخته است.
الف) عدم امکان حمایت های حقوقی، پزشکی، بیمه ای و … از زائران:
همانطور که می دانیم زائران هنگام ثبت نام در سامانه سماح عملاً زیر چتر حمایت های حقوقی، پزشکی، بیمه ای و… قرار می گیرند و دریافت ویزا خارج از سامانه سماح زائران را از این خدمات محروم می کند.
چنانچه برای این دسته از زائرین مشکلی حقوقی رخ دهد و فرد نیاز به خدمات کنسولی پیدا کند، کنسولگری ها و سفارت جمهوری اسلامی ایران در عراق به منظور تایید هویت فرد و بررسی سوابق وی حداقل از نظر زمانی با چالش مواجه می شوند.
از این روی است که حسینیان سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در کربلای معلی در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی حج، همراه داشتن گذرنامه دارای روادید را برای ورود و حضور در کشور عراق ضروری می داند و تأکید می کند: حضور زائران خارج از سامانه سماح روند خدمت رسانی حقوقی به زائران را با مشکل مواجه می کند.
این مشکلات در عرصه پزشکی و بیمه ای نیز بسیار جلوه گر است به نحوی که فقدان خدمات بیمه ای و پزشکی می تواند تبعات جبران ناپذیری برای زائران داشته باشد.
در همین ارتباط، دانشیار مدیر دفتر نمایندگی حج و زیارت در عراق در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی حج، با اشاره به آغاز فرایند صدور ویزا در ایران می گوید: امسال به طور سیستمی، تاریخ خروج و مرز زائرانی که قصد سفر به عتبات عالیات در ایام اربعین حسینی را دارند مشخص شده است، بنابراین حضور زائران خارج از سامانه سماح مشکلات متعددی را در ابعاد حقوقی، پزشکی، بیمه ای و … در پی خواهد داشت.
ب) مشکلات عدیده سیاسی – اجتماعی ناشی از آشفتگی حضور زائران در مرزها:
یکی از مشکلات چند ساله گذشته در عرصه برگزاری اربعین، تجمع زائرین در مرزها و مشکلات متعددی است که این موضوع برای مسئولان و برنامه ریزان امر به وجود آورده است.
با طراحی سامانه سماح انتظار می رود این مشکل در سال جاری به وجود نیاید و با طراحی خاصی که در سامانه صورت گرفته است، ما شاهد عبور و مرور روان و آسان در مرزها باشیم ولی چنانچه بخشی از زائرین بدون ثبت نام در سامانه سماح در مرزها حضور یابند مشکلات گذشته تکرار می شود و چه بسا این مشکلات ابعاد گسترده تری پیدا کند.
ج) اخلال در عملکرد ستاد مرکزی اربعین:
با گسترش حضور مردم ایران در حرکت عظیم اربعین و لزوم سیاست گذاری و اجرای این سیاست ها در دو سه سال گذشته، ستادی با عنوان ستاد مرکزی اربعین شکل گرفت.
این ستاد که زیر نظر وزارت کشور فعالیت می کند از کمیته های متعددی تشکیل شده که هرکدام به نمایندگی از دستگاه مربوطه به ایفای نقش خود می پردازند.
به عنوان مثال کمیته فرهنگی – آموزشی اربعین ستاد مرکزی اربعین که با مسئولیت حجت الاسلام والمسلمین احمدی اداره می شود به حوزه نمایندگی ولی فقیه در حج و زیارت سپرده شده است.
مبنای عملکرد کمیته های متعدد این ستاد قاعدتاً بر مبنای داده هایی است که از سامانه سماح جمع آوری می شود بنابراین حضور زائران خارج از این سامانه و فقدان اطلاعات برای بخشی از زائران، عملاً امکان برنامه ریزی از کمیته ها سلب می شود.
ه) نقض حاکمیت ملی:
هنگامی که همه دستگاه های حاکمیتی در قالب ستاد مرکزی اربعین، در پی مدیریت پدیده عظیم اربعین در ابعاد گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و … هستند آیا صدور ویزا خارج از چاچوب مشخص شده نقص حاکمیت ملی نیست؟
آیا مرجع صادر کننده ویزا به بانک اطلاعات مجرمین، محکومین و افراد ممنوع الخروج که در صدد سوء استفاده از این موضوع را دارند، دسترسی دارد؟
به نظر می رسد چنانچه ستاد مرکزی اربعین نتواند به وظیفه خود عمل کند برای بخشی از مردم این سوال به وجود می آید که آیا مسئولان امر اصولاً قادر به مدیریت مشکلات و معضلات این چنینی هستند یا نه؟
نتیجه گیری
ثبت نام در سامانه سماح از نداشتن روادید، بیمه و حضور در مبادی خروج از کشور در یک روز و مرز خاص، جلوگیری می کند و حداقل اثر آن برنامه‌ریزی برای نظم دادن و جلوگیری از ازدحام در مرزهاست.
همچنین زمانی که با خیل عظیم زائرانی مواجه شویم که در سامانه سماح اطلاعاتی از آنها وجود ندارد عملاً ستاد مرکزی اربعین و کمیته های متعدد آن کارکرد خود را از دست می دهند بنابراین افرادی که در پی فریب زائران عتبات عالیات هستند، ساماندهی زائران در ایام اربعین حسینی را مختل خواهند کرد.
دیدگاه بگذارید